YENİLER >

Sizi Seven Bir Canlı, En Etkili Tedavi Olabilir

Işıl Aykan Atmaca – Kedici Dergisi Özel Dosya

“Mochi’nin pati uzatışı, sanki ruhuma dokundu… İçimdeki fırtına durdu.”

— Kanser hastası, Hemşire M.

Türkiye’de ilk kez, kanser hastalarının tedavi sürecine eşlik eden özel eğitimli terapi köpekleri, hem tıp camiasında hem de kamuoyunda yankı uyandırdı. Ama bu sıradan bir hikâye değil. Bu, geçmişi sokakta başlayan, kalbi sevgiyle büyüyen köpeklerin hastane koridorlarında umut dağıttığı bir devrim…

Safiş ve Mochi. İkisi de sokak geçmişi olan, eğitimleri özenle yapılmış iki özel köpek. Uzun süren sınavlar, sağlık kontrolleri, davranış testleri derken… Nihayet hastaneye giriş iznini aldılar. Ve ilk ziyaretlerini yeni tanı almış, üstelik sağlık çalışanı olan kanser hastalarına yaptılar. Safiş’in sevdirmek için yaptığı küçük şakalar, Mochi’nin sessizce uzattığı pati… Sadece hastaları değil, servisteki tüm doktorları, hemşireleri, hasta yakınlarını bile duygulandırdı.

Terapi mi? Gerçekten Etkili mi?

Doç. Dr. Eda Küçüktülü’nün yürüttüğü bu pilot uygulama, aslında dünyadaki birçok örneğin Türkiye’deki ilk yankısı. Amerika’da MD Anderson gibi referans onkoloji merkezlerinde yıllardır uygulanan “terapi köpeği” destekli vizitlerin bilimsel temeli net: Bu köpekler, kanda serotonin düzeyini artırarak antidepresan etkisi yaratıyor. Üstelik bedelsiz, yan etkisiz ve sevgiyle çalışan canlılar…

Türkiye’de bu uygulamanın yankıları sadece duygusal değil; aynı zamanda toplumsal bir dönüşüm çağrısı. Çünkü terapi köpeği kavramı, özellikle hastanelerde hâlâ oldukça yabancı. Hatta bir hastanenin kapısından köpek girmesi bile birçok kişi için tabu.

“Köpek Hastaneye Girer mi?” Diye Soranlara

Evet, girer. Hem de kontrollü, eğitimli, hijyenik ve ruh sağlığına dokunmaya hazır şekilde. İç Hastalıkları Uzmanı Veteriner Hekim Prof. Dr. Duygu Dalgın’ın ifadesiyle; bu köpekler her 45 günde bir parazit kontrollerinden geçiyor, rutin sağlık taramaları yapılıyor ve hastaları ziyaret etmeden hemen önce antiseptik temizliğe tabi tutuluyorlar. Ziyaretler yalnızca bağışıklığı güçlü, açık yarası olmayan ve köpek fobisi bulunmayan hastalara yapılıyor. Üstelik gönüllülük esas.

Kadrolu Hastane Köpekleri Hayal Değil

Doç. Dr. Küçüktülü’nün hedefi büyük ama ulaşılabilir: Avrupa ve ABD’de olduğu gibi Türkiye’de de kadrolu terapi köpekleri olsun. Günübirlik ziyaretlerle sınırlı kalmasınlar. Bahçede hasta ile yürüyüş yapsınlar, çocuklara kitap okurken eşlik etsinler, hatta huzurevlerine düzenli uğrasınlar. “Köpekler sadece sevimli değil; sistemli bir moral takviyesi, bilimsel bir destek unsuru olabilir,” diyor Küçüktülü.

Sokaktan Hastaneye: Bir Toplumsal Kazanım

En dikkat çekici boyut ise şu: Bu köpekler, sokaktan geldi. Eğitimle dönüştüler. Sadece hasta değil, toplumla da temas kurdular. “Köpek hastaneye giremez” diyenler bugün Mochi’nin pati uzatışını görünce fikrini değiştiriyor. Bu, sadece bir tedavi modeli değil; aynı zamanda bir önyargı yıkımı.

Köpek davranış uzmanları Cihan Akın ve Şenay Kandemir’in eğittiği Safiş ve Mochi’nin sınav süreçleri Arzu Önşen ve Göktan Eker’in titizliğiyle şekillendi. Bu ekip, Türkiye’deki karanlık bir boşluğu sevgiyle doldurdu. Üstelik bu uygulama, miks ırk köpeklerin de terapi alanında etkin olabileceğini gösterdi. Artık bu alanda “sadece belirli ırklar uygundur” ön yargısı da tarihe karışıyor.

Bir profesör hasta şöyle dedi:

“İlaçlar fayda sağlar ama bazen sizi gerçekten anlayan bir canlının gözleri daha fazlasını yapabilir. Sokaktan gelmiş bir köpek bile, eğitimle ve sevgiyle, en iyi tedavi haline gelebilir

Bu yazı ile sadece bir terapi yöntemini değil, aynı zamanda bir dönüşüm hikâyesini anlatmak istedik. Eğer bir gün hastanede sevimli bir köpek size yaklaşırsa… Sakın şaşırmayın. Belki de ihtiyacınız olan şey, o patide saklıdır.

Işıl Aykan Atmaca

Kedici Dergisi Keditörü

25/06/2025