Pandeminin Sessiz Mağdurları: Sokak Canları
03.01.2021Evcil dostlarımızdan korona bulaşmayacağını ortaya koyan bir çok araştırmaya rağmen ...
Sanatın merkezi Paris sokaklarında gezerken kara bir kediye rastlarsanız o; Le C’hat Noir!
Romantizm, Gotik (18. yüzyıl sonlarından 19. yüzyıl’a), Romantik (19. yüzyılın büyük kısmı) ve Yıkıcı dönem (19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına) olmak üzere üç bölüme ayrılabilir: her bir dönem için Romantiklerin merkezleri İngiltere ve Amerika’daki kulüpler ile Fransa’daki salonlardı. 18. Yüzyılda Fransa’da salonlar “dünnyanın sorunlarını çözmek” için toplanan zamanın büyük düşünürleri ve sanatçılarını eğlendiren yerler olarak geçerdi. Ve, yüzyıllar geçtikçe bu topluluklar salonlardan kafelere ve publara taşındı.
Le Chat Noir, Paris’in bohem Montmartre bölgesinde, 19. yüzyıldan kalma bir eğlence yeridir. 18 Kasım 1881’de Rodolphe Salis tarafından 84 Boulevard de Rochehouart adresinde açılmış ve Salis’in ölümünden çok geçmeden 1897’de kapatılmıştır. Salis’e gelince... Salis, eğlence düşkünü, evinde içkili partiler veren ve sonrasında komşularıyla arası açılan ve bu eğlenceyi tavernalara taşıyarak belki de ‘kabare’ kavramının ortaya çıkmasına ön ayak olmuş bir isimdir! Ve, 19. Yüzyılda Salis’in kabaresi, Montmartre’de sanatın merkezi haline gelmiştir.
Düşünülenin aksine Le Chat Noir, herhangi bir politik veya sanatsal hareketi temsil etmemiştir ve kimileri tarafından “ironik, alaycı, mistik, dini, devrimci ve gerici” olarak nitelendirilmiş, hatta diğer bir deyişle başlangıçta sıkıcı bulunmuştur. Ancak birkaç yıl sonra o kadar popüler olmuştur ki, performanslar daha büyük ve ortaçağdan esinlenilmiş iç mekan alanlara taşınarak, Le Chat Noir’in daha fazla sayıda insanla buluşması sağlanmıştır.
Paris’in bohem ve burjuvazi kesimi, Le Chat Noir gölge tiyatrosunun performanslarını izlemek için akın ederken, Théophile-Alexandre Steinlen tarafından kabareye, reklam afişi olarak, ikonik siyah kedili bir poster tasarlanmıştır. Ve, bu görsel baskı sanatının simgesi olarak, Paris’in eğlence kültürünün bir parçası haline gelmiştir.
Peki neden ‘Kara Kedi’?
Hikayeye göre, Salis kabare yapımı sırasında kaldırımda siyah bir kedi bulur... Edgar Allan Poe’nun ‘The Black Cat’ (Kara Kedi) hikayesini Charles Baudelaire’in Fransızca’ya çevirmiş olduğu bu zamanlar aynı Romantik Çağa denk gelir.
Kara Kediler Romantik Çağ için genel anlamda ‘kötü şeyler olacağına’ işaret olarak kabul edilirdi. Ancak Fransa’nın ileri görüşlü düşünürleri, baskıcı toplumsal düzene karşı savunmacı bireyler olarak bu düşüncenin karşısında durarak, özgürlük ve bağımsızlığın temsilcileri olmuşlardır.
Buna göre; belki Salis, Edgar Allan Poe’dan esinlenmiş olabilir. Belki de, onun kararı kedisi özgürlüğün ve hür düşüncenin temsilcisidir. Çünkü romantizm akımı bir sanat biçimi olmanın ötesinde bir yaşam biçimidir.
Söz konusu postere ait kopyalar, Paris’te Montmartre müzesinden de temin edilebileceği gibi Le Chat Noir, Amsterdam’da Van Gogh Müzesinin de koleksiyonları arasındadır.
Bir gün yolunuz Paris’e düşer de, bir kara kediye rastlarsanız, o gün mutlaka o kediyi bir süre de olsa takip edin. Belki izi bir kabareye götürür...
Kaynaklar:
Mariel Oberthür, Le Chat Noir 1881-1897, Paris 1992
Phillip Dennis Caate et al., The Spirit of Montmartre: Cabaret, Humor, and the Avant-Garde, 1875-1905, New Jersey 1996
Phillip Dennis Cate et al., Around the Chat Noir: Arts and Pleasures in Bohemian Montmartre, 1880-1910, Paris 2012
Evcil dostlarımızdan korona bulaşmayacağını ortaya koyan bir çok araştırmaya rağmen ...
Dokunma ile kediler ağrı, sertlik-yumuşaklık, sıcaklık-soğukluk, düzlük-pürüzlülük ...
10 yıldır çalışmaları devam eden ancak bir türlü Meclis’e sunulamayan düzenlemede sokak ...
Fransa'da bir kedi yeni evini beğenmedi, eski evine dönmek için 600 kilometre gitti. Cocci'nin ...
Floransa'nın ünlü Ortaçağ katedralinin restorasyon çalışmasında, katedralin çatısındaki ...
Bir yok oluş, bir yok ediş öyküsü Anadolu Leoparı'na ilk bilimsel “Felis ...
Hawaii’deki Lanai Kedi Barınağı’nda yüzlerce kedi arasında evlenebilir, yoga yapabilir ya ...
Tüm kediciler, evcil dostların ailenin bir parçası olduğunu bilir. Ancak ...
Tarım ve Orman Bakanlığı'nca, deprem bölgesinden diğer illere götürülen ev hayvanları ...
Almanya'da sürekli üzgünmüş gibi görünen bir yüz yapısına sahip Madame Eyebrows adlı ...
“Unutmayın evde klinik olarak tespit ettiğiniz en önemli konu olan iştahsızlık hastalık ...
Vet. Hek Tarkan Özçetin’e Sorduk: Yavru Kediler Salam Yiyebilir mi? Yavru kedi sahiplenen ...
Doraemon bir Japon çizgi roman – manga serisi olarak Fujiko F. Fujio (asıl adı Hiroshi ...
Pek çok kişi kedileri çok sevdiğini söylese de kediler için yapabileceklerinin bir sınırı ...
Hayatı bir hayvanla paylaşanlar veya onlarla zaman geçirenler ile geçirmeyen insanlar arasında ...
Ekoloji, organizmalarınkendi doğal çevrelerinde birbirleriyle etkileşimlerini inceleyen bilim ...
Nazca şehrinde yapılan keşifle ilgili yapılan açıklamada, arkeologların antik sit alanında ...
Gözleri kan çatağına dönmüştü. Havada kesif biber gazı kokusu. Dengesini sağlamakta ...
Dostlarımızla kurduğumuz iletişim becerisi, zamanla kazanılan bir yetenektir. Özellikle ...
Merhaba sevgili kediciler, Bu yazıda anlatacaklarımı okurken eminim birçoğunuz ...
Her gün, Türkiye'nin farklı yerlerinden sokak hayvanlarına yönelik şiddet haberleri geliyor. ...
Kediler için beslenme sağlıklı bir hayat geçirmeleri için önemli bir husustur. Bir kap ...
Ayasofya’nın ünlü kedisi Gli'nin hayatını kaybetmesinin ...
Brezilya Milli Takım sorumlusunun basın toplantısı sırasında masaya çıkan kediyi yere ...
DNA analizlerini değerlendiren bilim insanları, “Kediler yaklaşık 10 bin yıl önce ...
Hepimiz, kedilerimize mutlu ve güvenli bir yuva sağlamak amacıyla sarıldık bu işe; Kedici ...
Kedilerin vücudundaki en büyük organ aslında deridir. Kepekten de olumsuz etkilenebilir. ...
“E benim güzel hemcinsim, sana böyle mi öğretildi? Senin o kedi dediğin, o evin sahibi, sen ...
Bilim insanları buluşlarını yaparken ya da yeni ürünler geliştirirken çoğu zaman doğadan ...
Kedi simülasyonu oyunu 'Stray', 'God of War' oyununu geçerek Steam’de 2022’nin en iyi ...
Habercilik, birilerinin yazılmasını istemediği şeyleri yazmaktır. Bunun dışındaki her şey ...
Normal şartlara kedilerin miyavlamasının en fazla 25 desibel olduğu biliniyor. Ancak Smokey ...
Tırmalama, birçok kedicinin zaman zaman karşılaştığı bir sorundur. Kediniz bir şey ...