KEDİCİKLERLE EV ARKADAŞI OLMANIN FAYDALARI
17.08.2023Evde bir kedinin olması, KEDİCİ olmak harika bir deneyim. Fakat her kedi ırkının farklı ...
Scottish Fold ırkı kediler, kıvrık kulakları ve uysal görünümleriyle insanların kalbini çalar. Fakat acaba bu uysallık karakterlerinden mi gelmektedir yoksa ortada ters giden bir şeyler mi vardır? Ne yazık ki hiçbir kedi, hasta olmadığı takdirde zıplamaktan ve hareket etmekten vazgeçmek istemez. Sakin görünümlerinin ardında aslında düşünebileceğimizden çok daha acılı bir yaşam uzanır..
Kulaklarının kıvrık olmasına bir gen mutasyonu sebep olur fakat sadece kulaktaki kıkırdakları etkilemez; aynı zamanda ne yazık ki tüm vücutta, kıkırdakların tümünde anormal gelişime sebebiyet verir. Otozomal dominant gen mutasyonu, homozigot veya heterozigot taşınıma bağlı olmaksızın hastalığı meydana getirir. Scottish Fold’ların kendi ırkları dışında çiftleştirilmiş olmaları hastalığın aktarımını etkilemez ve bozuk gen yavrulara aktarılır.
Yani bu demek oluyor ki, kulağı kıvrık olan Scottish Fold kedilerimizin tümü bu hastalığı taşıyor ve bunu yaşıyorlar. Scottish Fold ırkı ilk kez 1960’larda, kendiliğinden doğa ortamında mutasyona uğramış yerel çiftlik kedilerinin, British Shorthair’ler ile çiftleşmesiyle İskoçya’da ortaya çıkmıştır. Osteochondrodisplazi hastalığı, kulağı kıvrık olan bütün kedilerde gelişmektedir.
Hareketsizlik, büyük bir yanlış anlaşılmayla bir huy olarak görüldüğünden, ne kadar acı içerisinde olduklarını fark etmek güçleşir. Farkındalığımız arttırmamız bu acıları anlamamızı ve veteriner hekimimizden en erken zamanda destek almamızı sağlayacaktır.
Hastalığı Tanıyalım
Gen mutasyonu, vücudun genelinde kıkırdak gelişimini olumsuz yönde etkiliyor. Bunun sonucunda kemik yapısının bozulduğunu ve ciddi bir artritin şekillendiğini izliyoruz hastalık süresince. Scottish Fold cinsi kedilerin yavru dönemlerinden itibaren olan harekete karşı kayıtsızlığı, daha ilerleyen yaşlarında normal bir davranış biçimi olarak addedildiğinden, hastalığın ne kadar şiddetlendiğinin gözden kaçırılmasına yol açıyor.
Homozigot kalıtımlı kedilerin en bariz görünümleri; bükülmeyen, kısa ve kalın bir kuyruktur. Heterozigot kedilerde ise bu gelişmelerden bazıları hastalığın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkabilir. Hastalığın belirtileri 7 haftalık bir yavruda şekillenmeye başlayabilir ve bu ilerleme hayat süresi boyunca devam eder. Ve homozigot kalıtımlı bir kedide henüz yürümeye başlamadan eklem lezyonları şekillenmeye başlayabilir. Kedilerin boylarının normalden kısa olmasına yol açar. Kuyruk omurları birbiriyle kaynaşmıştır ve bu sebeple kuyruk bükülebilme yeteneğini kaybeder. Kıkırdak yapının tam olarak gelişememesinden dolayı kemik üremeleri ve deforme eklem bölgeleri radyografide görülebilir. Böylece hastalığın tanısı konulur. Bu kemik üremeleri ilerlemeye devam ettikçe ankilosis denilen eklemlerin birleşmesi meydana gelir ve kedimiz eklemlerini hareket ettiremez. Bu kedilerin kollarını, bacaklarını ilginç ve değişen pozisyonlarla uzatmaları, aslında eklemlerinde duydukları ağrıları hafifletme ve önleme çabasından başka bir şey değildir.
Tedavisi Nedir?
Ne yazık ki kalıtımla aktarılan bir gelişimsel bozukluk olduğundan hastalık tamamen ortadan kaldırılamaz. Fakat ağrı kesicilerle oluşturulan bir protokol, kedinizin acılarını hafifletilmesine yardımcı olur. Bunun dışında çevresel faktörlerin kontrolünün, uygun diyetin oluşturulmasının, egzersiz dolu bir yaşam şeklinin hastalığın kötüleşmesini yavaşlatmada etkili olduğu gözlemlenmiştir. Kemik üremelerinin bazıları cerrahi yöntemle uzaklaştırılabilmektedir fakat bu hastalıkta birden çok eklemde bu durum şekillendiğinden, cerrahi girişimler, hastalıkla mücadele etmek için pek tercih edilen bir yöntem olmamaktadır.
Scottish Fold cinsi kediler, Uluslarası Kedi Federasyonu (International Feline Federation) tarafından, üretimlerinin devam edilmesi, hastalığın getirdiği ağrı dolu yaşamdan dolayı etik dışı olarak kabul edilmiştir. Bu konuda farkındalığımızı arttırmamız hem daha fazla kedinin acı çekmesini önleyecek hem de acı içerisinde olan dostumuzun ağrılarının farkına varmamızı sağlayacaktır.
Kaynaklar
1. Malik, Richard & Allan, Graeme & Howlett, Cameron & Thompson, D & James, G & McWhirter, C & Kendall, K. (1999). Osteochondrodysplasia in Scottish Fold cats. Australian veterinary journal. 77. 85-92. 10.1111/j.1751-0813.1999.tb11672.x.
2. Didar AYDIN, Kemal ALTUNATMAZ, Dilek OLĞUN ERDİKMEN, Kürşat ÖZER, Damla DURMUŞ, Kozet AVANUS. Hereditary Osteochondrodysplasia in Scottish Fold Cats. Kafkas Univ Vet Fak Derg21 (4): 463-469, 2015.
Evde bir kedinin olması, KEDİCİ olmak harika bir deneyim. Fakat her kedi ırkının farklı ...
Bazı hayvanlar yorulmadan günlerce çalışabilir, önemli miktarda ağırlık kaldırabilir, ...
Alerjisi olan kedicilere müjde! İsviçreli araştırmacılar, kedi alerjisi aşısı ...
Sokak köpeklerine ötanaziyi içeren kanun teklifi bugün saat 14.00’te TBMM Genel Kurulu’nda ...
Atlanta'daki Georgia Teknik Araştırma Enstitüsü'nde bir araştırmacı kedi dilini tasarımına ...
Kediler hassas duygulara sahip canlılardır. Onların da üzüldükleri olaylar gerçekleşebilir. ...
Diye yazdım Facebook’a! Keşke yazmaz olaydım. Hepsi birbirinden duygu yüklü yüzlerce ...
Antalya-Kemer yolundaki Akyarlar Tüneli'nin altında bulunan koy içerisindeki mağaraya terk ...
İnsanların çok sevdiğimiz bazı yiyecekler onlar için faydalı olmadığı gibi aksine ...
Kediler oyuncu canlılardır. Onlar oyun oynamaktan, kediciler onları izlemekten büyük keyif ...
Kediler karakterleri birbirlerinden farklı canlılardır. Kiminin hiç bitmeyen bir enerjisi ...
Tırmık’ın anısına… Luang Prabang, Laos’un süsü olarak nitelendiribilecek ender ...
Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, sokak hayvanları için yakın zamanda bir ...
Kamuoyunda ‘katliam yasası’ olarak bilinen yasanın Meclis’ten geçmesi ile yaşanan köpek ...
İskoçya’da 5 yıl önce kaybolan tek gözlü kedi Dexter, açık deniz petrol platformunda ...
CHP'li Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş, sokak hayvanlarına yönelik yeni projelerini ...
Tüm dünyada özellikle Avrupa ülkelerinde herkes tarafından bilinen Birman Kedisi, ilk ...
Ayasofya Kedisi Gli’nin artık yeni bir dostu var, Ankara Kedisi Kılıç. Kedi Kılıç Ankara ...
Korumacı evcil hayvanları dendiğinde aklımıza ilk olarak hiç kuşkusuz köpekler gelir. Ancak ...
Evde veya dışarıda baktığınız kedilerinizin zamanla tüy renginin değiştiğini ...
İnsanları genellikle maymunlara benzetirler. Ancak kedilerin de biyolojik, fiziksel ve psikolojik ...
Evde ne kadar uysal olsalar da kediler aslında amansız avcılardır. Binlerce yıldır insanlarla ...
Uluslararası Kedi Günü tüm kediciler tarafından her yıl 8 Ağustos günü kutlanmaktadır. ...
Sahibi Kate Felmet'in Esme ismini verdiği kedi, yaşadığı mahallede ne bulursa çalıyor! ...
Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yarsan dergimize yaptığı ...
İzmir'de Yaşam Hakkı Savunucuları, bir kişinin sokak hayvanlarını beslediği için ...
Tıpkı evcil kedilerde olduğu gibi yabani kedi türlerinin kürklerinde de kendilerine özgü ...
Alerji nedeniyle kedilerle arasına mesafe koymak durumunda kalan insanlar, kedilerin alerjiye ...
Eskişehir’de hayvanseverler tarafından kedi güzellik yarışması düzenlendi. Özel bir ...
Rusya'nın, Ukrayna'ya yönelik savaş ilan etmesiyle ve harekatın başlamasıyla birlikte can ...
Endemik bir bölgeye özgü olan, dünyanın başka hiçbir yerinde yaşama ihtimali olmayan, ...
Ankara'nın Pursaklar ilçesinde hayvan sevgisini göstermek adına birçok önemli adım hayata ...
Sokak hayvanlarıyla ilgili kanun teklifinin 17 maddesinden 8 maddesi Meclis Tarım, Orman ve ...