
Bir Dizi Kitaba İlham Olan Sokak Kedisi Bob, Hayata Veda Etti - Doğa Şimşek
20.06.2020“Bob Adında Bir Sokak Kedisi” (A Street Cat Named Bob) adlı kitabın baş kahramanı sarman ...
Kedilerimizin karma aşıları hakkında bilgi alırken, veteriner hekimimizden sıklıkla duyduğumuz bir viral hastalıktır kedi gençlik hastalığı. Parvoviridae ailesine mensup olan virüs, köpeklerin parvoviral enteritlerine oldukça benzer; nitekim de köpeklerde kanlı ishale neden olan virüsle aynı aileden gelmekte ve %98 oranda benzerlik göstermektedir. Yavru köpeklerin çok ciddi seyirli, enterit yapan bir diğer hastalığı distemper’a da benzetildiğinden, bu hastalık kedilerin distemper’ı şeklinde de bilinmektedir(fakat distemper tamamen farklı bir virüs tarafından meydana gelmektedir).
Hastalık genellikle aşısız ve genç hayvanları şiddetli bir biçimde etkilemekle beraber her yaştan hayvanda görülebilir.
Geçmişte kedilerde ölüme sebep olan birincil hastalık olmasına karşın, günümüzde etkene karşı yapılan aşılama ile etkin bir koruma sağlanmaktadır.
Etken, alkole dirençlidir. Bu sebeple barınaklar, kedi otelleri, veteriner klinikleri gibi birçok kedinin giriş çıkışının yapıldığı alanlar sodyum hidroksit, sodyum hipoklorid veya formaldehit gibi dezenfektanlarla temizlenmelidir.
Virüs Nasıl Saçılır? Nasıl Bulaşır?
Etkenin saçılımı hasta hayvanın çeşitli vücut sekretleri, ekstretleri yoluyla gerçekleşir: İdrar, dışkı, burun akıntısı… Bu saçılımın, hasta hayvanın iyileşmesinden itibaren 6 haftaya kadar devam edebileceği bildirilmiştir. Bu sebeple dış ortamda kediler bu etkene kolayca maruz kalabilir, iyileşmiş olanlar dahi, uzunca bir süre virüsü saçmaya devam edebilir. Çevresel koşullara karşı oldukça dayanıklı olan virüs, dışarıda 1 yıla yakın canlılığını koruyabilir. Bu sebeple bulaşma oldukça kolay bir hale gelmektedir.
Hasta hayvanın sekretleriyle bulaşık olan materyaller üzerinden dolaylı olarak veya direkt hasta hayvanla temas ederek bulaşma gerçekleşir. Hasta bir hayvanı ısıran pireler de sağlıklı hayvanlara virüsü taşıyabilmektedir. Bu gibi durumları önlemek amacıyla parazitlere, virüslere karşı yapılan profilaktik uygulamaların önemi ortaya çıkmaktadır(iç ve dış parazit ilaçlamaları ve aşılar).
Virüs Vücutta Ne Yapar?
Parvovirüsün özelliği vücuttaki hızlı bölünen, çoğalan hücreleri tercih etmesidir. Böylece kemik iliğinde, bağırsak kriptlerinde, lenfoid dokularda hızla tahribata yol açar. Kemik iliğinde yapmış olduğu harabiyet sonucunda özellikle beyaz kan hücrelerinde azalma meydana gelir, kırmızı kan hücrelerinin de üretimlerinin bozulması sonucu anemi şekillenir. Beyaz kan hücrelerinin tümünde meydana gelen bu azalma, hastalığın ismini oluşturur: PANLEUKOPENİ. Pan: Tüm , Leuko: Beyaz, Peni: Azalma, anlamlarına gelirler. Böylece virüsün vücutta yaptığı hasarlardan yola çıkarak semptomları kafamızda ilişkilendirebiliriz.
Bağırsaklarda yapmış olduğu tahribatlardan dolayı bağırsak geçirgenliğini bozarak, diyarenin meydana gelmesine yol açar. Anne karnında gelişmekte olan fetüslerin sinir sistemlerini olumsuz etkileyerek, beyin, beyincik, retina ve optik sinirlerde hasarlar meydana getirir. Körlük, serebellar hipoplazi(beyin gelişiminin yetersiz olması), ataksi, hipermetri gibi durumlar gelişir. Gebe kedilerde düşüklere sebep olabilir. Serebellar hipoplazi sonucunda doğan yavrularda, hastalığa çok karakteristik olan geniş tabanlı duruşla gezinme görülür. Hastalıkta yüksek ateş, kusma, halsizlik, iştahsızlık, ishal, bunların bir sonucu olarak şekillenen dehidrasyon izlenir.
Özellikle 5 aylıktan küçük kedilerde hastalığa sıklıkla rastlanır. Ve 3-5 aylık kedilerde ölüm oranının yüksek olduğu görülmektedir.
Tanı ve Tedavi Süreçleri
Hastalığın belirtileri birçok ishal yapan hastalıkla benzer bir görünüme sahiptir. Burada en önemli ayrıntı hastanın hikayesidir. Aynı zamanda rektal veya pharengeal svaplar ile virüs izolasyonu ve PCR testi uygulanabilir fakat 5-12 gün önce hastalığa karşı aşılama yapıldıysa, yanlış pozitiflik verecektir. Aşısız ve yukarıda bahsedilen belirtilere uyan kedilerde panleukopeni hastalığından şüphelenilir.
Virüsü direkt olarak yok edecek bir ilaç bulunmadığından, hastanın bağışıklık sistemi güçlendirilir. Bunun için; yüksek ateş, iştahsızlık, kusma ve ishal dolayısıyla kaybedilen suyun ve elektrolitlerin vücuda geri kazandırılması amacıyla destekleyici tedaviye başlanır. Bir komplikasyon olarak gelişebilecek bakteriyel infeksiyonlara yönelik, antibiyotik tedavisi uygulanır.
Antibiyotikler virüsü öldürmez. Fakat hasarlanan bağırsak kanalından bakterilerin kana karışmasını önlemek amacıyla, bakteriler üzerine etkinliklerini gösterirler.
8 haftadan küçük kedilerde iyileşme olasılığı yetişkinlere göre daha düşüktür. Yetişkinlerde ise tedaviye ivedilikle başlandığı takdirde hastalıktan kurtulma olasılığı doğrusal olarak artmaktadır. Destekleyici tedaviyi zamanında almamış yetişkin kedilerin kaybedilme oranları, %90’lara kadar çıkabilmektedir.
Özellikle yavru kedilerimiz için aşılama büyük öneme sahiptir. Ailemize katıldıklarında, veteriner hekimimizin çıkardığı aşılama planına özenle uymalı, onlara sağlıklı, mutlu yarınlar oluşturmalıyız.
Kaynaklar
1. American Veterinary Medical Association- Pet care- Feline Panleukopenia.
2. Truyen, Uwe & Addie, Diane & Belák, Sándor & Boucraut, Corine & Egberink, H.F. & Frymus, Tadeusz & Gruffydd-Jones, Timothy & Hartmann, Katrin & Hosie, Margaret & Lloret, Albert & Lutz, Hans & Marsilio, Fulvio & Pennisi, Maria Grazia & Radford, Alan & Thiry, Etienne & Horzinek, Marian. (2009). Feline Panleukopenia: ABCD Guidelines on Prevention and Management. Journal of feline medicine and surgery. 11. 538-46.
3. B.D. Kruse, S. Unterer, K. Horlacher, C. Sauter-Louis, and K. Hartmann. Prognostic Factors in Cats with Feline Panleukopenia. J Vet Intern Med 2010;24:1271–1276.
“Bob Adında Bir Sokak Kedisi” (A Street Cat Named Bob) adlı kitabın baş kahramanı sarman ...
ABD’de, New York’tan Orlando’ya giden uçağa yüklenmek üzere güvenlik kontrolünden ...
Kediler tuvalet kabını kullanmayıp, eve tuvaletlerini yapma gibi davranışlar ...
Geçenlerde Hürriyet gazetesinin iç sayfalarında küçük bir haber yayınlandı. Haber 17 ...
Flamingolar uzun ince bacaklara sahip ve esnek uzun bir boynu olan, genelde pembe tüylü ...
Birisi bana yazmış.. Binlerce insan öldü daha fazlası enkaz altında kurtarılmayı bekliyor. ...
İstanbul Küçükçekmece'de 26 Mart 2019'da sitenin bahçesinde kedilere baktığı için ...
Amerika Birleşik Devletleri’nde bir dövme stüdyosu, yerel bir kedi barınağına yardım ...
Kedilerin pati bakımı çok önemli bir konudur! Her şey yolunda gitse de gözden kaçan bir ...
Hollanda’daki hayvan refahı müfettişleri, ülkede geçen yıl sağlığı, bakımı ve genel ...
Tarsus Belediyesi Kültür ve Sosyal işleri Müdürlüğü tarafından Dr. Turgut Erkutlu Bilim ...
Bir yok oluş, bir yok ediş öyküsü Anadolu Leoparı'na ilk bilimsel “Felis ...
Tarihi kültürel zenginlikleriyle Kapadokya'ya açılan kapı olan ve Orta Anadolu ve ...
Kediler karakterleri birbirlerinden farklı canlılardır. Kiminin hiç bitmeyen bir enerjisi ...
Kuşadası Belediyesi tarafından yaklaşık 6 ay önce açılan Kedi Kısırlaştırma ...
Bimeras Kültür Vakfı tarafından düzenlenen, disiplinlerarası sanat festivali iDANS ...
Bir dişi kediniz varsa, en merak edilenlerin başında kedilerin regl olup olmadığı gelir.Peki, ...
Görme yetisini 20 yıl önce kaybeden tarih öğretmeni Havva İpek Yener’in hayatına rehber ...
Türkiye, 6 Şubat saat 04.17'de merkez üssü Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi olan 7,7'lik ...
Ankara'nın Ayaş ilçesinde ‘Patipark Hayvanseverler Derneği’ 1000 köpek ...
Current Biology'de yayınlanan bir araştırmaya göre köpekler mutlu ve öfkeli insan yüzleri ...
Tuvalet eğitimi evde sizinle yaşayan köpekleriniz için önemlidir. Sizin belirlediğiniz ev ...
Uyku, canlılar için en doğal dinlenme biçimlerinden biridir. Kedilerin ise günlük ...
Evcil dostlarımızın ısırabildiklerini ve tırmalayabildiklerini biliyoruz. Bunlar yüzünden ...
İlban Ertem, Gırgır Kuşağı çizerlerinin en çalışkanlarından biriydi, “çizgi roman ...
“Kedileri neden seviyoruz? Tüylü oldukları için mi... ’Gerçek’ o tüylü patilerinin ...
Kediler, evde yaşayan insanların her birine farklı şekilde davranırlar. Evdeki insanları ...
30 Eylül 2012’de… saat 14’ü gösteriyor. İstiklal Caddesi Tünel’den Meydan’a kadar ...
Ben kedileri severim. Kedileri sevenleri de severim. Hatta onları diğerlerinden daha çok ...
Kirli Bir Kedinin GünlüğüAydoğan YavaşlıÇizmeli Kedi YayınlarıKirli Bir Kedinin ...
Kedileri çok bağımsız canlılar olarak düşünseniz bile, onları evde yalnız bırakmak ...
Bir evi birden fazla kediyle paylaşmış olan herkes, bir noktada evdeki kediler arasında bir ...
Kediler büyüleyici canlılardır. Bağımsız, zarif, yaramaz ve sevimlidirler. Bir kedi ...