YENİLER >

Kedilerde İdrar Kesesi Taşları - Hidayet Ünal

Bu yazıda kedilerde idrar kesesi taşları, oluşum nedenleri ve nasıl engellenebileceği hakkında bilgi vereceğim. Siz bu yazıyı okuduktan sonra kedilerde sıklıkla görülmekte olan alt üriner sistem hastalıklarından biri olan bu durum hakkında kapsamlı fikir sahip olacaksınız.

Konuya başlamadan önce sizlere öncelikle kedilerin alt üriner sistem hastalıklarıyla ilgili küçük bilgiler verip sonrasında ana konumuza geçeceğim.

Kediniz idrar kabına sıklıkla girip çıkıyor ve bunu yaparken söyleniyorsa, idrar yaparken zorlanıyorsa, idrar yaparken miyavlıyorsa, çok az ya da hiç idrar yapamadan kum kabından çıkıyorsa, kum kabının dışında evin çeşitli yerlerine idrar yapıyorsa, idrarında kan varsa, cinsel bölgesini sıklıkla yalıyorsa ve bunu yaparken agresyon gösteriyorsa ve idrar yaparken başını hafif aşağı eğerek kambur bir duruş sergiliyorsa kedinizde alt üriner sistem rahatsızlığı olabileceği düşünülmelidir.

Kedilerde alt üriner sistem hastalıklarının sebepleri arasında; idrar kesesi kristalleri ve taşları, bakteriyel enfeksiyonlar, üretral plaklar, anatomik defektler, idiopatik olgular ve kitle yapılarından bahsedebiliriz.

Kedilerde idrar kesesinde kristal ve taş yapıları neden ve nasıl oluşur?

 Siyam ve İran kedilerinin bu hastalığa yatkınlığının dışında kedimize verdiğimiz kalitesiz yaş ve kuru mamalarla birlikte temiz su kullanılmaması hazırlayıcı sebeplerin başında gelmektedir. Özellikle erkek kedilerde hatalı beslenmeyle beraber şişmanlama ve tembelleşme sonrası az su içme ve kum kabına gitmeye üşenme gibi sebepler kristal ve taş oluşumu ihtimalini arttırır.

Eğer kedimiz mamasını gün içerisinde azar azar yeme yerine tamamını bir anda tüketirse idrar ph’ını alkali yöne kayar. Bu da struvit adı verilen kristalin ortaya çıkmasına sebep olur. Kalitesiz mamalarda özellikle kalsiyum, magnezyum ve fosfor gibi minerallerin değerleri kedimizin ihtiyacından fazla olmaktadır. Aynı zamanda çeşme suyunda da bu minerallerin değerleri çok yüksektir. Bu mineraller tembelliğin, hareketsizliğin, az su içmenin ve az idrar yapmanın sonrasında idrar yoğunluğunun artışını beraberinde getirir ve idrar kesesinde birikmeye başlar. Bu durum da normalde olması gereken idrar ph’ını arttırabilir veya düşürebilir. İdrar ph’ındaki değişiklikler idrar kesesindeki kristal oluşumunu tetikler.

İdrar kesesindeki kristalizasyonun artışı ve kese duvarına sürtünmeleri sayesinde kese duvarındaki epitellerde yıkımlanma ve kanama ortaya çıkar. İdrar kesesinde kanamanın meydana gelmesi de bakteriyel üremeyi hızlandırır. Bakteriyel üreme de idrar ph’sının normale dönüşünü zorlaştırır. Uzun süreli kanamalarda kesede bekleyen kan pıhtılaşır ve dökülen epiteller gibi tıkaç halini alır. Bu durum çok tehlikelidir çünkü bu tıkaç üretrayı tıkayabilir ve ürinasyonu zorlaştırabilir.

Kedilerde önem arz eden 3 farklı kristal yapısı vardır. Bunlar ph yükselmesine bağlı oluşan “struvit” kristalleri, ph düşmesine bağlı oluşan “kalsiyum okzalat” kristalleri ve karaciğer problemlerinde karşılaşılan “amonyum ürat” kristalleridir. Bu kristaller yalnızca mikroskobik idrar testi ve taşlaşmış yapılarının cerrahi müdahale ile alınmasından sonra özel kurumlarca incelenerek anlaşılabilir.

 İdrar kesesindeki kristaller çok ciddi miktarda olmadıkça semptom vermeyebilir ve siz kedici dostlarımız çocuklarınızın rahatsızlığını anlamayabilirsiniz. Fakat zaman içerisinde kristal yapılarının sayısındaki artış bu kristallerin idrar kesesi dışında üretrada da bulunup o bölgeyi tıkamasına sebep olabilir. Son olarak da kese içindeki kristallerin birbirleriyle birleşip taş halini almaları çok zaman almamaktadır ve taş oluşumu varsa bu durum yalnızca cerrahi müdahale ile düzeltilebilmektedir.

 Peki, kedilerimizde idrar kesesi taşlarını nasıl engelleyebiliriz?

 Kedilerimizde idrar kesesindeki taşları henüz kristal halindeyken tespit edip, diyet mama kullanımına geçerek, yeterli miktarda kaliteli ve taze su tüketmelerini sağlayarak engelleyebiliriz. Evin çeşitli yerlerine fazladan su ve kum kabı koymak akıllıca bir çözüm olabilir. Bunun yanında kedimizin idrarını düzenli aralıklarla gözlemlemeli ve anormal durumlarda veteriner hekiminizden idrar muayenesi rica etmelisiniz. Mesela kediniz kısırlaştırıldıktan sonra hareketlerinde azalma ve tembellik ortaya çıkmışsa onu daha fazla oyun oynamaya sevk etmelisiniz. Bununla birlikte kedilerin alt üriner sistem hastalıklarında sıklıkla görülen idiyopatik sistit tablosunun sorumlusu olan stres faktörlerini minimuma indirmelisiniz ve onunla daha fazla zaman geçirmelisiniz; çünkü ona vereceğiniz sonsuz sevginin pek çok hastalığın ortaya çıkmasına engel olacağına inanıyoruz.