YENİLER >

Ankara Barosu raporu: “Uyutma yaşam hakkı ihlali, insancıl seçenek kısırlaştırma”

Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi, sahiplenilmeyen köpeklerin uyutulmasının gündeme geldiği yasa taslağı gündemdeyken, sokak hayvanlarının popülasyonunun kontrolüne yönelik çözüm önerilerini içeren bir rapor hazırladı. Raporda, “uyutma” seçeneğinin yaşam hakkı ihlali olduğu, insancıl seçeneğin “kısırlaştırma” olduğuna dikkat çekildi.

Sokak köpekleriyle ilgili yasa taslağı tartışılırken Ankara Barosu Hayvan Hakları Merkezi, 31 maddelik “Toplumsal, Hukuki ve Etik Bağlamında Sokak Hayvanları Raporu” hazırlayarak AKP’nin Meclis grubuna iletti.

İnsancıl seçenek “kısırlaştırma”

Raporda, serbest yaşayan hayvanların popülasyon kontrolü için, yürürlükteki mevzuata uygun ve insancıl seçeneğin “kısırlaştırma” olduğu belirtildi.

Mahalle-semt düzeyinde her bölgenin serbest hayvan popülasyonu açısından bir taşıma kapasitesi bulunduğu ve bölgede mevcut kaynakların (çöplükte bulunan gıda atıkları, belediye uygulamaları, hayvan severlerin besleme alışkanlıkları, suya erişim, sürü yapısı vb.) bu duruma ilişkin dinamikleri belirlediği vurgulandı.

Raporda, şu tespite yer verildi:

“Bir bölgede yaşayan sürünün tamamı oradan uzaklaştırılsa bile, sonrasında o bölge farklı hayvanlar tarafından işgal edilmektedir. Bu duruma ‘vakum etkisi’ adı verilmektedir. Bu nedenle, popülasyon kontrolü için en ideal yöntem, bölgede yaşayan hayvanları kısırlaştırarak yerinde bırakmak ve üreme becerisi olmayan bu hayvanlarla o bölgenin kapasitesini dolu tutmaktır. Her bölgede yumuşak mizaçlı ve sağlık durumu bilinen hayvanların barındırılması ile de saldırı ve hastalık riskleri en az düzeye indirilecektir. Kısırlaşan köpeklerde, agresyonun azaldığı bilinmektedir. Çiftleşme döneminde kendi aralarında yaşanan rekabet ve kavgaların sona ermesi ile daha sakin bir yaşam sürmektedirler.”

“Pandemilere yol açacaktır”

Dünya Sağlık Örgütü’nün, kırsalı bol ve şehir merkeziyle iç içe olan ülkelerde, gerek ekolojik denge, gerekse insan ve çevre sağlığı açısından sokak hayvanlarının önemine vurgu yaptığı belirtilen raporda, pandemi ve kuduz vakalarının artabileceği riskine dikkat çekildi:

“Zira, yaban hayatı ve insanlar arasında bariyer olan sokak hayvanlarının yok edilmesi, yaban hayatının şehirlere kayması ve ekolojik dengenin bozulmasıyla, geçmişte olduğu gibi benzer pandemilere yol açacaktır. Ülkemizde nadiren yaşanan kuduz vakalarında, Veterinerlik Fakülteleri tarafından yapılan testlerde virüs suşu (farklı alt tür) incelenerek, kaynağının yaban hayvanı olduğu tespit edilmiştir. Şu ana kadar, sokak hayvanı (kedi- köpek) kökenli kuduz vakalarına ülkemizde rastlanmamıştır. Bu çalışmalar, yaban hayatıyla insanlar arasında bariyer olan sokak hayvanı popülasyonunun yok edilmesi halinde, kuduz vakalarında tehlikeli ve ciddi artış yaşanacağının göstergesidir.”

“Sahra hastanesi-hayvan hastanesi modelleri”

Yerel yönetimlere yeterli mali destek sağlanması gerektiğinin altı çizilen raporda, nüfusu 25 binin altında olan beldelerde geçici sahra hastanesi modelinin hayata geçirilmesi savunuldu. Nüfusu 25 bin ve üzeri olan belediyelerde ise hayvan hastanesi ile birden fazla kısırlaştırma merkezi veya semtlerde bakımevleri kurulması önerildi.

“Kısırlaştırılan köpekler alındığı bölgeye bırakılmalı”

Veterinerlik fakülteleri, özel hayvan hastaneleri ve veteriner klinikleriyle belediye, bakanlık ve veteriner odalarının anlaşmalar imzalayarak kısırlaştırma faaliyetlerinin eşgüdümlü olarak yürütülmesi gerektiği ifade edilen raporda, kısırlaştırılıp aşılanan ve çiplenen köpeklerin alındığı bölgeye bırakılması gerektiği vurgulandı.

“Toplu ölümlere yol açılmamalı”

Raporda, sokak köpeklerinin beslenme ve barınma ihtiyacının karşılandığı, çevredeki insanlar ve diğer hayvanlarla yaşamaya uyum sağladığı yerden alınıp başka bölgelere, özellikle de su ve yemek bulamayacağı kırsal bölgelere, dağ, orman veya otoyol kenarlarına atılmalarının toplu ölümlere, ardından da hayatta kalanların yaşadığı stres sonucu agresyon göstermesine neden olacağı öngörüldü.

Yakalama sırasında hayvana zarar vermeden ve daha etkin şekilde gerçekleşmesi için kısırlaştırma çalışmaların gönüllülerle iş birliği halinde yürütülmesinin dile getirildiği raporda, “Yerel yönetimlerin hayvan bakımevleri kurması ve işletmesi, sterilizasyon, besleme, kapasite, konum, padog standartları, işçi ve veteriner hekim sayısı gibi konulardaki asgari düzenlemelere uygun olmalı. Asgari şartları taşımayan belediyelere uygulanacak yaptırımlar yasaya eklenmeli” denildi.

“Bakımevleri 7/24 izlenilmeli”

Geçici hayvan bakımevlerinin halka açık şekilde 7/24 izlenmesi imkanlarının oluşturulması gerektiği vurgulanan raporda, belediye bakımevlerinin yerleşimden uzak, ulaşımı zor yerlere kurulmaması, aksine daha küçük ancak sayıca fazla bakımevi kurulması ve bunların yerleşime yakın yerler olmasına önem verilmesi istenildi.

Raporda, kısırlaştırma ve hayvanların korunmasına yönelik diğer uygulamaları gereği gibi yapmayan yerel yöneticilere adli ve idari yaptırım uygulanması talep edildi.

“Evcil hayvan üretimi ve satışı yasaklanmalı”

Evcil hayvan üretimi ve satışının yasaklanmasına ilişkin önerilerin yer aldığı raporda, “Sokaktaki hayvan popülasyonunun azalması için en azından iki-üç yıllık bir süre için evcil hayvan satışının yasaklanması gerekmektedir. Üretim ve satış yasağı kapsamında internet satışları ile ilgili özel düzenleme yapılması gerekmektedir. Evcil hayvanların sokağa terk edilmesinin önlenmesine ilişkin çalışma yapılmalı, terk edenlere caydırıcı yaptırımlar uygulanmalıdır” denildi.

Kaynak: Medyascope

02/06/2024