Kedilerin İlk Kez Nerede Evcilleştirildiği Ortaya Çıktı

Kedilerin İlk Kez Nerede Evcilleştirildiği Ortaya Çıktı

Missouri Üniversitesi’nde yürütülen bir çalışmaya göre insanların yaşam şeklinde yaşanan dönüşüm kedilerin ilk kez evcilleştirilmesini sağladı.

Yaklaşık 10.000 yıl önce Dicle ve Fırat nehirlerini çevreleyen Bereketli Hilal bölgesinde yerleşik hayat süren insanlar, burada avcı-toplayıcılıktan ilk defa çiftçiliğe geçiş yapmış ve insanlığın ilk medeniyetlerinde kemirgenleri tüketerek antik bir haşere kontrolü sağlayan kediler ile yakın bağlar kurmuşlardı.

İLK DEFA EVCİLLEŞMELERİ İNSANLARIN YAŞAM ŞEKLİNDEKİ DEĞİŞİM ETKİLİ OLDU

Şimdiyse Missouri Üniversitesi’nde yürütülen yeni bir çalışmada, insanların yaşam şeklindeki bu dönüşümün kedilerin ilk defa evcilleşmesini sağladığı ve insanlar dünyayı gezdikçe yeni kedi arkadaşlarını da beraberlerinde taşıdıkları gösteriliyor.

Populer Science Türkçe'de yer alan çalışmaya göre MÜ Veteriner Tıp Fakültesinde kedi genetikçisi ve karşılaştırmalı tıp profesörü olarak çalışan Leslie A. Lyons, Bereketli Hilal bölgesi ve etrafının yanısıra Avrupa, Asya ile Afrika’da yaşayan kedilerden DNA toplayarak analiz yürüttü. Çalışma kapsamında ise yaklaşık 200 genetik işaretçiyi birbiriyle karışlaştırıldı.

“Üzerinde çalıştığımız ana DNA işaretçilerinden biri de çok hızlı mutasyon geçiren ve yakın zamandaki kedi popülasyonları ile son birkaç yüzyıldaki ırk gelişimleri hakkında ipuçları veren mikro uydulardı” diyor Lyons. “İncelediğimiz bir diğer DNA işaretçisi ise genom çapında meydana gelen tek bazlı değişimler olup birkaç bin yıl önceki antik tarihleri hakkında bilgiler veren tekli nükleotit polimorfizmleriydi. Her iki işaretçiyi de inceleyip karşılaştırarak, kedilerin evrimsel tarihini derlemeye başlayabiliyoruz.”

Lyons, atlar ve sığırlar dünyanın çeşitli bölgelerindeki insanlar tarafından farklı zamanlarda çeşitli evcilleştirme olaylarına maruz kalsa da; yeni çalışmada kedi genetikleri üzerinde yürüttüğü analizin, kedilerin muhtemelen ilk olarak sadece Bereketli Hilal’de evcilleştirildiği ve sonrasında insanlarla bütün dünyaya göç ettiği kuramına güçlü bir destek sağladığını ekliyor. Kedi genleri yeni nesillere aktarıldıkça, ör. Batı Avrupa’daki kedilerin genetik bileşimi Güneydoğu Asya’daki kedilerden çok farklı bir hale gelmiş. Bu sürece “uzaklık ile izolasyon” adı veriliyor.

“Aslında kedilere yarı evcilleşmiş diyebiliriz çünkü doğaya bırakırsak, büyük ihtimalle yine haşarat avlayacaklar ve doğal davranışları sebebiyle kendi başlarına hayatta kalıp eşleşebileceklerdir” diyor Lyons. “Köpekler ve diğer evcilleşmiş hayvanların aksine, bu evcilleşme sürecinde kedilerin davranışlarını sahiden değiştirmemişiz. Bu yüzden kediler, özel hayvanlar olduklarını bir kez daha gösteriyor.”

08/12/2022

Keditörün Önerisi

Kediler Yıkanır Mı?

20.04.2023

Minik dostlarımız istisnalar dışında suyu pek sevmezler. Onları stres ve korkuya sürükler. ...

Kediler Alemi

Kedilerde Kulak Bakımı

21.10.2022

Kedilerde kulak temizliği, çoğunlukla düzenli olarak gerçekleştirilmesi zorunlu olmayan bir ...

Sokaktayız - Galip E. Uzun

23.08.2021

Göz göze gelmek bile denemeyecek, olsa olsa göz değmesi, göz çarpması sözlerinin daha uygun ...

Kedilerde Anemi Nedir?

09.10.2023

Kırmızı kan hücrelerinin (eritrositler) sayısının, fonksiyonunun veya hemoglobin ...

Dumanlı Pars - Fulya Köse

12.02.2021

Dumanlı pars (Neofelis nebulosa) veya Bulutlu leopar, kedigiller (Felidae) familyasından ...