YENİLER >

Düzeni Bozulan Kediler Hasta Numarası Yapıyor - Alp Akoğlu

Yapılan bir araştırmaya göre, sürekli tüy topakları kusan ve yemeyi reddeden kediler hastalıktan değil, yaşam ortamındaki değişikliklerden kaynaklanan stres yüzünden hasta numarası yapıyor olabilirler.

İşin ilginç yanı, ABD’de Ohio Eyaletinde yapılan araştırmaya göre stres altındaki sağlıklı kediler de düzenli kusmaya ve tuvaletlerini kumlarının dışına yapmaya kronik olarak hasta kedilerle aynı derecede eğilimliler.

Araştırmacılar bu durumu denemek için sağlıklı kedilerin davranışlarıyla, ağrılı mesane sendromu (interstitiyel sistit) olarak adlandırılan ve mesanede kronik ağrı ve rahatsızlığa neden olan, sık ve ani idrar yapmaya zorlayan kronik hastalığı olan kediler karşılaştırılmış.

Kediler beklenmedik dış etkilerle (örneğin; beslenme düzeninin ya da bakıcılarının değişmesi gibi) karşılaştığında, sağlıklı kedilerin de tıpkı hasta kediler gibi davrandığı görülmüş. Hatta alışkın olmadıkları durumlarla karşılaştıklarında gösterdikleri hastalık tepkilerinin sayısı her iki grupta da aynı çıkmış. Bu tür beklenmedik dış etkenlerle karşılaşan kedilerde hasta olsunlar ya da olmasınlar hastalık belirtisi gösterme olasılıklarının üç kattan fazla arttığı görülmüş.

Bu araştırmanın sonuçları doğrultusunda araştırmacılar, veteriner hekimlere bir kedi yemek yemediğinde ya da kumunun dışına dışkıladığında teşhisin yalnızca hastalıklara odaklanarak değil, kedilerin içinde bulundukları ortamın durumuna da bakmaları gerektiğini belirtiyor.

Aslında araştırmanın hikayesi de ilginç. Araştırmaya doğrudan kedilerin hastalık davranışlarını incelemek için başlanmamış. Ohio’daki Veteriner Merkezi’ne ev sahipleri tarafından hasta davranışları yüzünden bırakılan 12 sağlıklı, 20 ağrılı mesane sendromlu kedi bu araştırmanın çıkış noktası. Amaç bu kedileri bu ortamda rahat ettirmenin yolunu bulmakmış.

Kedilerin sorumluluğunu alan Judi Stella, strese neden olan çevresel etkileri iyileştirerek bunu sağlamaya çalışmış. Kedilere düzenli bir beslenme, oyun ve temizlenme ortamı sağlamış. Bunun sonucunda kronik hastalığı olan kediler iyileşmeye başlamışlar. Kedilerin düzelen dış görünüşlerinin yanı sıra daha da önemlisi bir süre sonra hiçbiri kumlarının dışına tuvaletlerini yapmamaya ya da kusmamaya başlamışlar.

Bu yöntemle kedilerin kronik hastalıkları aslında hiçbir zaman iyileşmeyecek de olsa belirtilerin önemli ölçüde (%80 kadar) azaldığı görülmüş. Etkili bir tedavinin söz konusu olmadığı bu hastalığın belirtilerinde bu kadar belirgin bir azalma göstermesi çok önemli kabul ediliyor.

Sağlıklı kedilerin hastalık belirtileri göstermelerine gelirsek, başta da değindiğimiz gibi çevresel nedenlerden kaynaklanan stres bunu tetikliyor. Judi Stella, kedilerin davranışlarını bir yıldan uzun bir süre izlemiş. Bu arada, düzenlerindeki bazı değişiklikler örneğin; bakıcıları tatile gittiğinde ya da yemek saatleri değiştiğinde bunun kedilerin hastalık belirtileri üzerindeki etkilerinin çok belirgin olduğunu gözlemiş.

Hasta olsun ya da olmasınlar, düzenleri değişmedikçe kedilerin hastalık belirtilerinin bu dönem içinde pek değişmediği gözlemlenmiş. Sağlıklı kediler 4 birim davranış bozukluğu gösterirken, hasta kediler 7 birim göstermiş. Buna karşın düzenleri bozulduğunda; sağlıklı kediler 19 birim hastalık belirtisi gösterirken, hasta kediler 20 birim göstermiş.

Araştırmacılara göre bu üç davranış şekli yani yemek yememe, kumun dışına tuvalet yapma ve kusma kedi sahiplerinin veterinerlere başvurmalarının başlıca nedeni. Yine bu belirtiler sadece ev kedilerinde değil, hayvanat bahçelerindeki ve barınaklardaki kedilerde de görülüyor.

Peki Kediler İçin Nasıl Daha İyi Bir Ortam Yaratılabilir?

Bu çalışmada düzenli bir ilgi, beslenme zamanının düzenli oluşu, yemek ve tuvalet kaplarının kolay ulaşılır olması, kapların ve yatakların düzenli olarak temizlenmesine özellikle dikkat edilmiş. Ayrıca belli zamanlarda kedilerle oyun oynanmış ve onlara klasik müzik dinletilmiş.

Araştırmanın yürütücüsü veteriner hekim Tony Buffington’a göre; kedilerin kusmaları normal bir davranış değil ve kedi sahiplerinin bunun bilincinde olması gerekiyor. Ayrıca bu sorunla karşı karşıya olan kedi sahiplerinin, kedilerinin ihtiyaç duydukları ortamı yarattıklarında sorunun çözüleceğini belirtiyor.